Stoppen met antidepressiva

Stoppen met antidepressiva is meestal niet eenvoudig. Het is ook zeker niet iets wat je van de één op de andere dag kunt doen.

Er zijn meerdere redenen waarom mensen ervoor kiezen om zonder antidepressiva verder te gaan. De effectiviteit van de medicijnen is bijvoorbeeld niet altijd gegarandeerd. Daarnaast hebben veel mensen helaas last van flinke bijwerkingen. De bijwerkingen op lange termijn zijn bovendien (nog) niet altijd goed in te schatten.

Ben je er klaar voor om je medicijnen te gaan afbouwen of zelfs helemaal te stoppen met antidepressiva? Lees dan dit artikel en laat ons je hiermee op weg helpen.

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Geschreven door Professor Bink, Vertegenwoordigt gezondeten.nl

Tip

In Nederland slikken ongeveer een miljoen mensen antidepressiva.

Waarom slikken mensen antidepressiva?

Antidepressiva worden voornamelijk voorgeschreven in geval van depressie. Met name bij ernstige en langdurige depressie kunnen deze medicijnen zinvol zijn. Andere aandoeningen waarbij antidepressiva wordt voorgeschreven zijn obsessieve-compulsieve stoornis (OCD), posttraumatische stressstoornis (PTSS) en diverse angststoornissen

De medicijnen beïnvloeden namelijk bepaalde stoffen in je hersenen die gaan over je gevoel en stemming. Stoffen die prikkels overbrengen tussen de zenuwen.

Bij een depressie is de werking van met name twee van deze stofjes, neurotransmitters, ontregeld: serotonine en noradrenaline. Deze stofjes zijn nu juist 'gelukstofjes' en je kunt bij een tekort aan deze stofjes gemakkelijk depressief raken.

Antidepressiva kunnen bijvoorbeeld ook worden voorgeschreven in geval van postnatale depressie, herfstdepressie, burn-out en depressie bij dementie. Verder schrijft de arts ze regelmatig voor bij angststoornissen zoals dwang- en paniekstoornissen. Ten slotte slikken patiënten met een psychische aandoening of autisme spectrum stoornissen in veel gevallen antidepressiva.

Tip

Bij neuropathische pijn (chronische zenuwpijn), zoals bij een whiplash, fibromyalgie, diabetische pijn en m.s. kan dit soort medicatie eveneens verlichting geven. Sommige mensen met ADHD of ADD kunnen ook profijt hebben bij antidepressiva, evenals mensen die willen stoppen met roken.

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's

Wat doen antidepressiva met je?

Om te stoppen met antidepressiva is het belangrijk dat je je bewust bent van de werking van het medicijn. Antidepressiva herstellen de werking van serotonine en noradrenaline. In plaats van dat ze terug worden opgenomen in de zenuwen, wordt die heropname geblokkeerd en komen ze in plaats daarvan meer vrij in de hersenen. De neurotransmitters blijven langer actief.

Een serotonine tekort wordt hierdoor aangevuld. Antidepressiva worden daarom ook wel 'stemmingsverbeteraars' genoemd.

Je hebt ze in verschillende soorten met elk hun eigen werking.

  1. De klassieke tricyclische antidepressiva (serotonine heropname-remmers)
  2. De klassieke MAO-remmers (deze remmen de afbraak van neurotransmitters)
  3. De moderne SSRI's, eveneens serotonine heropname-remmers maar deze geven minder bijwerkingen.
Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Zijn antidepressiva verslavend?

Antidepressiva zijn niet verslavend in de zin dat je er fysiek afhankelijk van kan worden.  Het hebben van ontwenningsverschijnselen betekent niet dat je verslaafd bent aan je antidepressivum. Een persoon die verslaafd is, hunkert naar de drug en heeft vaak steeds hogere doses nodig.

De effecten van stopzetting van antidepressiva is niet gerelateerd aan verslaving, maar weerspiegelen de lichamelijke gevolgen van het stoppen met een medicijn, net zoals wanneer iemand met diabetes stopt met insuline.

Sommigen kunnen nauwelijks functioneren zonder de medicatie of ervaren hevige symptomen bij het afbouwen. In die zin kun je ervaren dat je niet zonder kunt. 

Bijwerkingen van antidepressiva

Eventuele bijwerkingen tijdens het gebruik van antidepressiva verschillen nogal per persoon. De één heeft meer last van bijwerkingen dan een ander.

De lijst is desalniettemin groot en je kunt, zeker in de eerste weken, behoorlijk ziek zijn van antidepressiva. Ook kan je het gevoel hebben dat je karakter verandert en dat je anders of minder functioneert.

De werking van andere medicijnen kan worden beïnvloed door antidepressiva, en andersom.

Welke bijwerkingen kun je onder andere tegenkomen als je antidepressiva slikt?

  • Angstig zijn
  • Negatieve invloed op rijvaardigheid
  • Gewichtstoename
  • Verminderd libido / seksuele stoornissen
  • Vergeetachtigheid
  • Droge mond
  • Onwillekeurige, bevende bewegingen van lichaamsdelen zoals de handen
  • Wazig zien
  • Duizeligheid
  • Blaasproblemen
  • Versnelde hartslag
  • Maag- en darmklachten
  • Loomheid en sufheid
  • Apathisch of afgevlakt zijn
  • in jezelf gekeerd zijn
  • Gevoelig zijn voor licht
  • Vermoeidheid en slechte nachtrust

Andere redenen om te stoppen

Bij ongeveer 70% van de mensen die de medicijnen slikt nemen de klachten in verloop van tijd af. Wanneer je de rust en stabiliteit weer hebt teruggevonden door middel van antidepressiva zou het dus een goed moment kunnen zijn ermee te stoppen. 

Antidepressiva zijn in de meeste gevallen niet de oplossing van het probleem, zeker niet op lange termijn. Het is essentieel dat je het probleem bij de bron aanpakt. In veel gevallen kun je  zonder antidepressiva en kun je op eigen kracht, onder toezicht van een arts of specialist, beter worden.

Wist je dat...

... Je niet altijd hoeft te stoppen met antidepressiva tijdens de zwangerschap? In sommige gevallen is het slikken van de medicatie verstandiger dan stoppen. Overleg met je psychiater wat het beste is in jouw situatie. 

Mogelijke gevolgen van stoppen met antidepressiva

Afbouwen en stoppen met antidepressiva kan een nare ervaring zijn. Ook kan het veel tijd in beslag nemen; minimaal een maand, maar het kan ook makkelijk een jaar duren. Het is zeer belangrijk om veilig af te bouwen, onder toezicht van een deskundige arts.

Je kunt last krijgen van een aantal hardnekkige ontwenningsverschijnselen. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van dezelfde klachten als toen je met de medicijnen begon. Soms voel je je na het stoppen met antidepressiva slechter dan voordat je ermee begon.

Veelvoorkomende klachten bij het afbouwen zijn trillen, zweten, zenuwachtigheid en hoofdpijn. 

Geprolongeerd ontwenningssyndroom

Na langdurig gebruik van antidepressiva en/of het plotseling stoppen met antidepressiva kun je last krijgen van het geprolongeerd ontwenningssyndroom. Dit is iets anders dan terugkeer van de depressie. Het is een aandoening die zich uit in zeer veel fysieke en psychische klachten. Er is sprake van een extreem ziektegevoel en psychisch lijden. Soms kunnen er ook suïcidale gedachten bij komen kijken. Deze aandoening kan weken, maanden en zelfs jaren duren.

Daarom is het zo belangrijk om rustig af te bouwen.

Wist je dat...

...meer dan 40% van de mensen die stoppen met antidepressiva brain zaps ervaren? Ze worden omschreven als kleine elektrische schokjes in de hersenen. Hoewel brain zaps zeer alarmerend kunnen zijn voor patiënten, zijn ze niet gevaarlijk en meestal van korte duur.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Tips bij het stoppen met antidepressiva

Een belangrijke tip: neem je tijd om te stoppen met antidepressiva. Het is een belangrijke stap in je leven en je mag jezelf daar de rust, ruimte en tijd voor gunnen. Wees trots op jezelf dat je dit aangaat.

Het is niet verstandig om te stoppen op een moment in je leven dat er veel (emotionele) gebeurtenissen plaatsvinden, zoals verlies of ziekte van een dierbare, een scheiding of relatiecrisis, een verhuizing, enzovoorts.

Ga niet tegelijkertijd ook nog eens enorm willen afvallen of stoppen met roken. Het stoppen met antidepressiva is al heftig genoeg en kost veel energie. Vergeef jezelf dat je dan misschien een koekje teveel eet.

Gezonde voeding

Ook al hebben we je zojuist aangeraden niet te veel hooi op je vork te nemen, Een gezonde leefstijl kan je juist wel de energie en motivatie geven om door te zetten. Probeer dan hier voortijdig al mee te beginnen, zodat je niet met je handen in het haar zit wanneer je eenmaal afbouwt.

Goede en gevarieerde voeding brengt je hormoonhuishouding in balans en dat is gunstig voor je stemming.

Je kunt serotonine ook uit je voeding halen, zonder enige bijwerking! Serotonine wordt aangemaakt uit het aminozuur tryptofaan.

Eet je dus veel groene bladgroenten, langzame koolhydraten, gezonde eiwitten en vetten dan verhoog je je serotonine-level. Met name in eieren, vette vis, rauwe cacao en spirulina is tryptofaan te vinden.

Andere hulpmiddelen

Wat hoort er nog meer bij een gezonde leefstijl en zorgt dat alle gelukstofjes in je lichaam vrijkomen?

  • beweging
  • buitenlucht
  • stress vermijden
  • voldoende nachtrust
  • rustmomenten
  • leren genieten
  • yoga, pilates, meditatie
  • voedingssupplementen als vitamine C en D

Breng mensen in je naaste omgeving op te hoogte van je situatie. Vertel ze dat je gaat stoppen met antidepressiva en dat je je daardoor wellicht niet lekker en zelfs flink beroerd kunt gaan voelen. Om hulp en steun vragen is soms moeilijk maar kan je veel kracht geven.

Gebruik tijdens het afbouwen geen alcohol of drugs. De werking van deze middelen wordt versterkt en maakt de situatie onberekenbaar. Ook de werking van je medicijn neemt af en tijdens het afbouwen zijn die schommelingen absoluut niet gunstig.

Beoordeel dit artikel

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Tips om te stoppen met roken (zonder aan te komen)

Tips om te stoppen met roken (zonder aan te komen)

Bijna iedere roker probeert één of meerdere keren in zijn of haar leven te stoppen. Misschien heb jij al van alles gepro...

Wat doe je tegen ruwe, droge handen?

Wat doe je tegen ruwe, droge handen?

Wat kun je doen tegen schrale, droge of ruwe handen? We zullen je een aantal gezonde tips geven om van je ruwe, droge ha...

Oxazepam bijwerkingen - de ongewenste effecten van oxazepam

Oxazepam bijwerkingen - de ongewenste effecten van oxazepam

Kleven er aan oxazepam bijwerkingen? Het medicijn wordt regelmatig door artsen voorgeschreven. Meestal bij angstgevoelen...

Wel of geen ADHD medicijnen?

Wel of geen ADHD medicijnen?

Moet ik (of mijn kind) nu wel of geen ADHD medicijnen slikken? In dit artikel bespreken wij de voor- en nadelen van medi...

Melatonine bijwerkingen op korte en lange termijn

Melatonine bijwerkingen op korte en lange termijn

Er zijn vele wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de bijwerkingen van melatonine, zowel op de korte als de lange te...

Postnatale depressie: symptomen en behandeling

Postnatale depressie: symptomen en behandeling

Lijd jij of je partner aan een postnatale depressie? Een kind op de wereld brengen is een zeer emotionele en ingrijpende...

Serotonine, het feelgood-hormoon

Serotonine, het feelgood-hormoon

Serotonine is een neurotransmitter en hormoon. Het wordt ook wel 5-hydroxytryptamine (5-HT) genoemd en is een chemische ...

Lees wat je gemist hebt

13441 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'