Bloedarmoede oorzaken, symptomen en behandeling

Veel mensen lopen rond met vermoeidheidsklachten en weten niet dat ze bloedarmoede hebben. Het kan onschuldig beginnen maar op de lange termijn leiden tot ernstige gezondheidsklachten.

In dit artikel bespreken we de symptomen, oorzaken en behandeling van deze aandoening.

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Geschreven door Professor Bink, Vertegenwoordigt gezondeten.nl

Bloed bestaat zo'n 40% uit cellen waaronder rode bloedcellen

Wat is bloedarmoede?

Bloed bestaat voor 40% uit cellen, zoals rode en witte bloedcellen, en verder uit helder plasma

Rode bloedcellen, ook wel rode bloedlichaampjes genoemd, worden aangemaakt uit stamcellen in het beenmerg, wat in grote botten zit, en overleven zo'n 4 maanden.

Wist je dat...

...er wel 5 tot 6 liter bloed door je lichaam heen stroomt. Bovendien bevat een druppel bloed al ruim 250 miljoen rode bloedcellen.

Bij bloedarmoede zijn er te weinig rode bloedcellen (erytrocyten) aanwezig in het bloed, of de rode bloedcellen functioneren niet goed. Er is sprake van een tekort aan hemoglobine in de bloedsomloop. Hemoglobine is een eiwit dat in een rode bloedcel zit en het de rode kleur geeft.

De rode bloedcellen zorgen voor het vervoer van zuurstof en CO2 (kooldioxide) tussen de longen en de rest van het lichaam. Bij bloedarmoede is er dus sprake van onvoldoende zuurstof in het bloed.

Tip

Je kunt overigens ook teveel rode bloedcellen in je bloed hebben. Deze zeldzame ziekte heet polycytemia vera, en kan lijden tot leukemie (beenmergkanker).

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's

Bloedarmoede symptomen

In het begin geeft bloedarmoede geen klachten.

In een later stadium kunnen onderstaande symptomen optreden. Welke symptomen dit zijn en in welke hevigheid is bij iedere patiënt verschillend.

  • Weinig energie, futloosheid, vermoeidheid, zwak voelen
  • Somberheid
  • Duizeligheid
  • Vlekken voor je ogen
  • Trillende handen
  • Verminderde weerstand
  • Het snel koud hebben
  • Zweten
  • Bleekheid van gezicht, oogleden, lippen, tandvlees en nagelbedden
  • Snel bloedend tandvlees, pijnlijke tong, scheurtjes in de mondhoeken
  • Broze, lepelvormige nagels
  • Kortademigheid
  • Hartkloppingen
  • Hoofdpijn
  • Oorsuizen
  • Koorts
  • Bloedneus
  • Haaruitval
  • Pijn bij het plassen
  • Pijn in je buik
  • Pijn in je gewrichten
  • Jeuk
  • Huiduitslag
  • Geelzucht
  • Verminderde eetlust of juist behoefte aan suikerrijke voeding
  • Misselijkheid
  • Rusteloze benen

Bloedarmoede oorzaken

Er kunnen meerdere oorzaken ten grondslag liggen. Hieronder vind je de meest voorkomende oorzaken.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Tekorten

IJzertekort is de meest voorkomende oorzaak. Het mineraal ijzer is essentieel voor je gezondheid.

In hemoglobine, het eiwit in de rode bloedcellen, zit ook ijzer opgeslagen. Wanneer er hier minder van aanwezig is, krijgt je lichaam al snel een ijzertekort. Andersom is ijzer nodig voor het produceren van hemoglobine.

Er moet dus genoeg ijzer in je voeding zitten en de maag en darmen moeten goed functioneren om ijzer goed op te nemen.

Overmatig sporten (met name duursport) kan ook een ijzertekort opleveren.

Bepaalde vitaminen dragen ook bij aan de aanmaak van hemoglobine. Je kunt dus bloedarmoede krijgen door een tekort aan vitamine b12, vitamine B6 en/of foliumzuur.

Tip

Er wordt wel beweerd dat vegetariërs en veganisten snel een ijzertekort of vitamine B tekort zouden kunnen krijgen omdat zij geen vlees eten. Vlees bevat inderdaad veel van deze stoffen, maar er zijn vele andere bronnen van ijzer in voeding.

Bij menstruatie verlies je ijzerrijk bloed

Menstruatie en zwangerschap

Vrouwen hebben meer kans op bloedarmoede dan mannen. Vooral jonge vrouwen hebben er meer last van.

Tijdens de menstruatie verlies je veel ijzerrijk bloed. Ook tijdens de zwangerschap en bij het geven van borstvoeding ligt ijzertekort en daarmee bloedarmoede op de loer.

Tijdens de zwangerschap daalt het hemoglobinegehalte sowieso altijd. Borstvoeding geven vraagt ook veel energie van de moeder.

Het is erg belangrijk dat je hierop let tijdens je zwangerschap, want ijzertekort kan van invloed zijn op de ontwikkeling van het kindje.

Tip

Eventueel kun je kiezen voor bepaalde anticonceptie die ervoor zorgt dat het bloedverlies tijdens de menstruatie minder heftig is.

Onderliggende aandoeningen

Bij ouderen is er vaak sprake van bloedarmoede vanwege een onderliggende aandoening. Het belangrijk om dit zo snel mogelijk aan te pakken. Het sterftecijfer onder ouderen met bloedarmoede ligt namelijk hoger dan ouderen die hier geen last van hebben.

Je kunt erfelijk belast zijn met bepaalde varianten, zoals G6PD-deficiëntie. Dit is een enzymtekort in de rode bloedcellen waardoor die niet lang genoeg overleven. Bloedarmoede kan eveneens ontstaan na een externe of interne bloeding.

Verder kunnen infectieziekten als de ziekte van Lyme en de ziekte van Pfeiffer en auto-immuunziekten als reuma bloedafbraak veroorzaken.

Ook lymfeklierkanker, lever- of galblaasaandoeningen en beenmergziekten als leukemie hebben een negatieve invloed op rode bloedcellen.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Wist je dat...

...nicotine rode boeldcellen afbreekt en alcohol zorgt voor een verminderde aanmaak van hemoglobine.

Voor diagnose moet je bloed onderzocht worden

Diagnose

Bezoek je huisarts voor een bloedonderzoek. In het laboratorium wordt de hemoglobine (Hb) waarde getest.

Is de hemoglobine-waarde lager dan 8,6 (bij mannen) of 7,4 (bij vrouwen) dan is er sprake van bloedarmoede.

Bloedarmoede behandeling

Behandeling is essentieel. Langdurige, chronische bloedarmoede lijdt uiteindelijk tot ernstige gezondheidsklachten. De behandeling hangt uiteraard af van de oorzaak ervan. 

Met ijzer-voedingssupplementen (ook wel staaltabletten genoemd) kan het ijzertekort snel aangevuld worden. Ook kun je behandeld worden met vitamine B12 injecties.

Het duurt zo'n drie maanden voordat de hemoglobine waarden in je bloed weer hersteld zijn. In ernstigere gevallen kan het herstel langer duren.

Bij ernstige bloedarmoede door onderliggende (erfelijke) aandoeningen zoals hierboven beschreven, kan het nodig zijn om over te gaan op een bloedtransfusie.

Je zult in bepaalde gevallen je hele leven onder controle blijven van een hematoloog, een bloedspecialist.

Voorkomen

Om het ijzergehalte in je bloed op pijl te houden kun je kijken naar je voedingspatroon. Zorg ervoor dat je voldoende ijzerrijke voeding eet.

Rood vlees zoals biefstuk bevat veel ijzer maar kan bij overconsumptie de kans op darmkanker vergroten. Eet het dus met mate. Ander vlees dat veel ijzer bevat is lever.

Overige ijzerrijke voeding:

  • groenten met name kool, asperges, broccoli en spinazie
  • kruiden met name basilicum en marjolein
  • vis en zeevruchten met name oesters
  • volkoren brood en andere volkoren producten
  • noten met name cashewnoten
  • zaden met name sesamzaad
  • pitten met name pompoenpitten
  • peulvruchten met name kidneybonen
  • fruit met name gedroogde vruchten zoals abrikoos, rozijnen en dadels
  • paddenstoelen met name cantharellen

Beoordeel dit artikel

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Ijzertekort symptomen

3 Tips om een ijzertekort te herkennen of voorkomen

Ben je snel vermoeid, na een korte wandeling door het park al buiten adem en oog je bleekjes? Dan kan het zo maar zijn d...

vitamine B12 tekort

Herken een vitamine B12 tekort op tijd (aan deze 9 klachten)

Hoe merk je dat je een vitaminetekort hebt? Dit kan zich op diverse manieren uiten. Denk aan vermoeidheid, tintelingen o...

Pijn in onderbuik (lage buikpijn): symptomen, oorzaken & behandeling

Pijn in je onderbuik (lage buikpijn): symptomen, oorzaken & behandeling

Pijn in onderin de buik (lage buikpijn) is een veel voorkomende pijn. De buikpijn kan zeurend, stekend, brandend, bonzen...

Ontstoken tandvlees (Gingivitis) - oorzaken en behandeling

Ontstoken tandvlees (Gingivitis), de oorzaken en behandeling

Als praten, eten en lachen pijn doen dan beïnvloedt dat je dagelijks leven. Meer dan de helft van de 50 plussers heeft r...

Zelf je lever ontgiften: zo doe je dat!

Zelf je lever ontgiften: zo doe je dat!

Wil je zelf je lever ontgiften op natuurlijke wijze? In dit artikel geven we je tips hoe je met behulp van voeding kunt ...

Pijn in de zij oorzaken en behandeling

Pijn in de zij - rechts of links: oorzaken en behandeling

Pijn in de zij is een veelgehoorde klacht. Beide zijden van je lichaam worden 'flanken' genoemd en daarom wordt pijn in ...

Hemoglobine en bloedarmoede

Hemoglobine tekort voorkomen met de juiste voeding

Je lichaam gebruikt ijzer, vitamine B11 (foliumzuur) en vitamine B12 om het eiwit hemoglobine te vormen. Dit eiwit vormt...

Lees wat je gemist hebt

13398 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'